Śpijcie na zdrowie!

Sen jest ważniejszy niż nam się wydaje – wpływa na nasze zdrowie psychiczne i fizyczne, zapobiega wielu chorobom. Liczy się nie tylko ilość, ale i jakość naszego snu.

Dlaczego sen jest ważny dla zdrowia fizycznego?

Regeneracja organizmu

Podczas snu nasze ciało się regeneruje, dosłownie – zachodzą w nim procesy niezbędne do regeneracji tkanek, wzrostu mięśni, syntezy białek. Badania pokazują, że osoby, które regularnie śpią mniej niż 6 godzin na dobę, są bardziej narażone na choroby sercowo-naczyniowe.

Oczyszczanie mózgu

Sen działa na nasz mózg jak prysznic – oczyszcza go z toksyn, również tych, które nauka wiąże z chorobą Alzheimera. Najefektywniejsze usuwanie odpadów z mózgu zachodzi podczas fazy snu głębokiego, dlatego odpowiednio długi i głęboki sen jest kluczowy, jeśli chcemy zapobiegać chorobom neurodegeneracyjnym, na przykład demencji.

Wzmacnianie układu odpornościowego

Podczas snu nasz układ odpornościowy produkuje białka niezbędne do zwalczania infekcji, stanów zapalnych i stresu. Badania wskazują, że brak snu może obniżać efektywność układu odpornościowego, zwiększając ryzyko zachorowania na różne infekcje. Nie śpiąc jesteśmy po prostu osłabieni.  

Regulacja masy ciała

Sen wpływa również na naszą wagę i metabolizm. Brak snu może zakłócać równowagę hormonów regulujących apetyt. Osoby, które śpią za mało, są bardziej narażone na przyrost masy ciała i otyłość – być może również dlatego, że niewyspani dokonujemy gorszych wyborów żywieniowych, mamy nieodpartą pokusę jedzenia słodkiego i tłustego. 

Sen a zdrowie psychiczne

Poprawa funkcji poznawczych

Podczas fazy snu REM (Rapid Eye Movement) mózg przetwarza informacje zebrane w ciągu dnia, konsoliduje wspomnienia (sprawia, że zapisują się na dłużej) i poprawia zdolności poznawcze. To wpływa na naszą pamięć i umiejętność koncentracji uwagi – niech pierwszy rzuci kamieniem, kto nigdy nie miał problemów ze skupieniem się na lekcji czy w pracy po zarwanej nocce. 

Redukcja stresu i poprawa nastroju

Brak snu natychmiastowo pogarsza nasz nastrój i zdolność radzenia sobie ze stresem – jesteśmy rozdrażnieni, marudni, nic nam się nie chce i gdyby nie obowiązki, od razu wróciliby do łóżka. To dlatego, że sen reguluje poziom hormonów, między innymi kortyzolu, zwanego hormonem stresu. Osoby cierpiące na bezsenność lub regularnie niedosypiające przez dłuższy czas są bardziej narażone na wystąpienie zaburzeń lękowych i depresji.

Wsparcie w leczeniu zaburzeń psychicznych

Wiele terapii stosowanych w leczeniu zaburzeń psychicznych, wykorzystuje techniki poprawiające jakość snu, jako jeden z elementów leczenia takich zaburzeń, jak depresja i zaburzenia lękowe.  

Konsekwencje niedoborów snu

Brak snu, choćby w ciągu jednej nocy, natychmiast pogarsza naszą koncentrację i koordynację ruchową, obniża wydajność w pracy czy szkole, wpływa na zwiększoną drażliwość, zwiększa podatność na impulsywne wybory żywieniowe czy zakupowe, a także ryzyko wypadków.

Z kolei długotrwały niedobór snu może mieć już poważne konsekwencje zdrowotne, takie jak zwiększone ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2, otyłości, depresji i zaburzeń lękowych. Chroniczny brak snu osłabia odporność, zwiększa podatność na infekcje i przyspiesza starzenie.

Zobacz również: